ಉಪ್ಪಿಟ್ಟು

ಬಹುಶಃ ನಿನಗೆ ತಿಳಿದಿರಲಿಕ್ಕಿಲ್ಲ ಕಂದ;
ಅದು ಬಿಡುಗಾಸೂ ಇಲ್ಲದ ಹೊತ್ತು
ಸುಡುವ ಡಾಂಬರು ರಸ್ತೆಯ ಮೇಲೆ
ಮೂರು ಮೈಲಿ ಬರಿಗಾಲಲ್ಲಿ ನಡೆದಿದ್ದೆ
ಎಲ್ಲಿಗೆ ? ಶಾಲೆಗೆ

ಓದಲಿಕ್ಕೆಂದು ಕೊಂಡೆಯಾ ?
ಇಲ್ಲ ಕಂದ,
ಮಧ್ಯಾಹ್ನದ ಉಪ್ಪಿಟ್ಟಿಗೆ !

ಮನೆಯಲ್ಲಿ ನಾವು ಮೂರು
ಮಂದಿ ಮಕ್ಕಳು..
ಅಣ್ಣ ಎಮ್ಮೆ ಎಳೆದೊಯ್ಯುತ್ತಿದ್ದ
ಅಕ್ಕ ಪಾತ್ರೆ ತಿಕ್ಕುತ್ತಿದ್ದಳು
ನಾನೊಬ್ಬ ಶಾಲೆಗೆ ಅಲೆಯುತ್ತಿದ್ದೆ !

ಮಧ್ಯಾಹ್ನದ ಉಪ್ಪಿಟ್ಟು
ಘಮಲೇರುವವರೆಗೂ
ಹೊಟ್ಟೆ ಲಬಗುಡುತ್ತಿತ್ತು !
ಕೈ ಸೇರಿದರೆ ಸಾಕು;
ಕಾಲು ಅಲ್ಲಿಂದ ಪಾದವೇಳುತ್ತಿತ್ತು.

ಆಮೇಲಿನ ಪ್ರಶ್ನೆ
ನಿನ್ನ ಶಾಲೆ ಯಾರಿಗೆ ಬೇಕು ?
ಪಾಠ ಯಾರಿಗೆ ಬೇಕು ?
ಸದ್ಯಕ್ಕೀಗ ಹಸಿದವರ
ಹೊಟ್ಟೆ ತುಂಬಿಸಬೇಕು !

ಅದೊಂದೇ ಬಾಕ್ಸಿನ ಉಪ್ಪಿಟ್ಟು
ಮೂವರೂ ಒಗ್ಗೂಡುವವರೆಗೂ
ಕಾದಿರುತ್ತಿತ್ತು; ಕೂಡಿದೊಡನೆಯೇ
ನಿನ್ನಜ್ಜಿ ಕೈತುತ್ತು ನೀಡುತ್ತಿತ್ತು !

ಹಂಚಿ ಸವಿದು, ನೀರು ಕುಡಿದರೆ
ಮತ್ತೆ ಬೆಳಗಾದರೆ, ಅದೇ ಕಾಯಕ;
ಉಪ್ಪಿಟ್ಟಿಗಾಗಿ ಕಾಯುತ್ತಿದ್ದೆ
ಕಾದು ತರುತ್ತಿದ್ದೆ !

ಆದಾಗ್ಯೂ ನನ್ನೊಳಗೆ
ಪಂಪ ಪದವಾಡುತ್ತಿದ್ದ
ರನ್ನ ಗಧೆ ಬೀಸಿ ನಿಂತಿದ್ದ
ಕುಮಾರವ್ಯಾಸ ಕುಣಿದಾಡುತ್ತಿದ್ದ !

ಅಪ್ಪ ಕರೆದ ಹಾಲಿಗೆ
ತಿಂಗಳಿಗೆ ಒಂದೇ ರೂಪಾಯಿ !
ಅಪರೂಪಕ್ಕೆ ಬಟ್ಟೆ, ಬರೆ, ಉಡುಗೊರೆ !
ಗೋಟಿ, ಮಿಠಾಯಿ ಹೆಚ್ಚೆಂದರೆ.

ಕಷ್ಟದ ದಿನಗಳಿದ್ದವು ಕಂದ
ಕಟ್ಟಿಗೆಯ ಸೌದೆಯ ಜೊತೆ
ಹೊಗೆ ಕಾರಿ ನಿನ್ನಜ್ಜಿ ಸತ್ತಿದ್ದಳು;
ನನ್ನಪ್ಪ ಎದೆಯೊಡೆದು ಅತ್ತಿದ್ದ !

ಇಂದು ನಿನ್ನ ಪಾಲಿಗಿನ್ನೂ
ನಾವು ಬದುಕಿದ್ದೇವೆ;
ಹೀಗಾಗಿ ಉಪ್ಪಿಟ್ಟಿನ ಬೆಲೆ
ತಿಳಿದಿಲ್ಲ ಕಂದ ನಿನಗೆ !
ಈಗ ನಾವೂ...
ತಿಳಿಸಿ ಹೇಳಬೇಕಿದೆಯಷ್ಟೇ.

✍️ ಮನು ಗುರುಸ್ವಾಮಿ