ಅಸೆಂಬ್ಲಿಗಳಲ್ಲಿ “ಬಾಕತನ” ತೋರಿಸಿದ ಅರ್ಮಾನ್

Date: 27-07-2021

Location: ಬೆಂಗಳೂರು

ಹಿರಿಯ ಪತ್ರಕರ್ತ-ಲೇಖಕ ರಾಜಾರಾಂ ತಲ್ಲೂರು ಅವರು ಜಾಗತಿಕ ಸಮಕಾಲೀನ ಕಲೆ ಮತ್ತು ಕಲಾವಿದರನ್ನು ಕುರಿತು ಬರೆಯುವ ಅಂಕಣ 'ಈಚೀಚೆ, ಇತ್ತೀಚೆ'. ಪ್ರತಿ ವಾರ ಪ್ರಕಟವಾಗುವ ಈ ಸರಣಿಯಲ್ಲಿ ಈ ಬಾರಿ ಅಮೆರಿಕ ಮೂಲದ ಇನ್ಸ್ಟಾಲೇಷನ್, ಪೇಂಟಿಂಗ್ ಹಾಗೂ ಪ್ರಿಂಟ್ ಮೇಕಿಂಗ್ ಕಲಾವಿದ ಅರ್ಮಾಂದ್ ಪಿಯೆರ್ ಫೆರ್ನಾಂಡೆಸ್ ಅವರ ಕಲಾಬದುಕಿನ ಕುರಿತು ಬರೆದಿದ್ದಾರೆ.

ಕಲಾವಿದ: ಅರ್ಮಾಂದ್ ಪಿಯೆರ್ ಫೆರ್ನಾಂಡೆಸ್ (Armand Pierre Fernandez)
ಜನನ: 17 ನವೆಂಬರ್, 1928
ಮರಣ: 22 ಅಕ್ಟೋಬರ್, 2005
ಶಿಕ್ಷಣ: ನ್ಯಾಷನಲ್ ಡೆಕೊರೆಟಿವ್ ಆರ್ಟ್ ಸ್ಕೂಲ್, ನೀಸ್, ಫ್ರಾನ್ಸ್
ವಾಸ: ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್, ಅಮೆರಿಕ
ಕವಲು: ಪಾಪ್ ಆರ್ಟ್, ನ್ಯೂ ರಿಯಲಿಸಂ
ವ್ಯವಸಾಯ: ಇನ್ಸ್ಟಾಲೇಷನ್, ಪೇಂಟಿಂಗ್, ಪ್ರಿಂಟ್ ಮೇಕಿಂಗ್

ಅರ್ಮಾನ್ ಅವರ ಸಿ.ವಿ.ಗಾಗಿ ಇಲ್ಲಿ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ:

ಅರ್ಮಾನ್ ಅವರ ವೆಬ್‌ಸೈಟಿಗಾಗಿ ಇಲ್ಲಿ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ:

60-70ರ ದಶಕಗಳ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಅಮೆರಿಕದಲ್ಲಿ ತುರೀಯದಲ್ಲಿದ್ದ “ಪಾಪ್‌ಆರ್ಟ್” ಚಳವಳಿಗೆ ಸಂವಾದಿಯಾಗಿ ಯುರೋಪಿನಲ್ಲಿ “ನ್ಯೂ ರಿಯಲಿಸಂ” ಚಳುವಳಿಯನ್ನು ಕಟ್ಟಿಬೆಳೆಸಿದ ಅರ್ಮಾನ್, ಅವೆರಡು ಚಳುವಳಿಗಳ ನಡುವಿನ ಸೇತುವೆಯಾಗಿ ಕಲಾಚರಿತ್ರೆಯಲ್ಲಿ ಮಹತ್ವದ ಸ್ಥಾನ ಪಡೆದಿದ್ದಾರೆ. ಆಧುನೀಕರಣ ಮತ್ತು ಕೊಳ್ಳುಬಾಕತನಗಳನ್ನು ತಿರಸ್ಕರಿಸುತ್ತಾ, ಅವುಗಳಿಂದ ಸಂಭವಿಸುವ ವಿನಾಶವನ್ನು ಚಿತ್ರಿಸುವ ಶಕ್ತಿಶಾಲಿ ಕಲಾಕೃತಿಗಳನ್ನು ಅರ್ಮಾನ್ ಕಟ್ಟಿಕೊಟ್ಟಿದ್ದಾರೆ. ಕೈಗಾರಿಕಾ ಸಗಟು ಉತ್ಪಾದನೆಗಳು ಬಳಕೆಯಾದ ಬಳಿಕ ಉಂಟುಮಾಡುವ ಕಸ ಮತ್ತು ಅವು ತಂದೊಡ್ಡಬಹುದಾದ ವಿನಾಶದತ್ತ ಮುಂಗೋಳಿಯಾಗಿ ಜಗತ್ತಿನ ಗಮನ ಸೆಳೆದ ಕಲಾವಿದರಲ್ಲಿ ಅರ್ಮಾನ್ ಪ್ರಮುಖರು.

ಅವರ ಆರಂಭಿಕ ಕಲಾಕೃತಿಗಳಲ್ಲಿ ಅವರು ಒಂದು ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಕೈಗಾರಿಕಾ ಉತ್ಪಾದನೆಯನ್ನು ದೊಡ್ಡ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಅಸೆಂಬ್ಲಿ ಮಾಡಿ, ಆ ಮೂಲಕ ಆ ಉತ್ಪನ್ನಗಳ ಮೂಲ ಉದ್ದೇಶದಿಂದ ನೋಡುಗರ ಗಮನವನ್ನು ಬೇರೆಡೆಗೆ ಸೆಳೆಯುವ ಮತ್ತು ಆ ಪುನರಾವರ್ತನೆಗಳು ಬೊಟ್ಟುಮಾಡುವ ಆಧುನೀಕರಣದ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯತ್ತ ವೀಕ್ಷಕರನ್ನು ಆಳವಾದ ಚಿಂತನೆಗೆ ಒಡ್ಡುವ ಪ್ರಯೋಗಗಳನ್ನು ಮಾಡಿದ್ದರು. ಅವರು ತನ್ನ ಈ ಪ್ರಯೋಗಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಹೀಗೆ ಹೇಳಿಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ: “I maintain that the expression of junk and objects has an intrinsic value, and I see no need to look for aesthetic forms in them and to adapt them to the colours of the palette,”

ಆಂಟಿಕ್‌ಗಳು ಮತ್ತು ಪೀಠೋಪಕರಣಗಳ ಮಾರಾಟಗಾರ ಆಂಟನ್ ಫೆರ್ನಾಂಡೆಸ್ ಮತ್ತು ಮೇರಿ ಜಾಕೆತ್ ಅವರ ಮಗ ಅರ್ಮಾನ್, ಜನಿಸಿದಾಗ ತಾಯಿಗೆ ಮದುವೆ ಆಗಿರಲಿಲ್ಲ. ಅರ್ಮಾನ್‌ಗೆ ಐದು ವರ್ಷ ಆಗುವ ಹೊತ್ತಿಗೆ ತಂದೆ ಮನೆಗೆ ಬಂದದ್ದು. ಬಾಲ್ಯದಲ್ಲಿ ಏಕಾಂಗಿಯಾಗಿ ಅಂತರ್ಮುಖಿ ಆಗಿದ್ದ ಬಾಲಕ ಅರ್ಮಾನ್, ತಂದೆಯ ಕಲಾಭಿರುಚಿಯ ಕಾರಣಕ್ಕೆ ಕಲೆಯಲ್ಲಿ ಆಸಕ್ತಿ ಬೆಳೆಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ. ಶಿಕ್ಷಣ ಪಡೆದದ್ದು ತತ್ವಶಾಸ್ತ್ರ ಮತ್ತು ಗಣಿತದಲ್ಲಿ. ಜುಡೊ ಕಲಿತು ಅದರ ತರಗತಿಗಳನ್ನು ನಡೆಸುತ್ತಿದ್ದರು. ಮಧ್ಯದಲ್ಲಿ ಸ್ವಲ್ಪ ಸಮಯ ಫ್ರಾನ್ಸಿನ ನೀಸ್‌ನಲ್ಲಿ ನ್ಯಾಷನಲ್ ಡೆಕೊರೇಟಿವ್ ಆರ್ಟ್ ಸ್ಕೂಲ್‌ನಲ್ಲಿ ಸೇರಿಕೊಂಡರೂ ಅಲ್ಲಿನ ಪಠ್ಯ ವಿಧಾನ ಅವರಿಗೆ ಇಷ್ಟ ಆಗದೇ ಅದನ್ನು ಬಿಟ್ಟರು. ಜುಡೊ ಕಲಿಯುತ್ತಿದ್ದಾಗ ಜೊತೆಯಾದ ಗೆಳೆಯ ಕಲಾವಿದ ಯೀವ್ಸ್ ಕ್ಲೇನ್ ಅವರ ಜೊತೆ ನಿಯೊ ರಿಯಲಿಸಂ ಚಳುವಳಿಯನ್ನು ಹುಟ್ಟುಹಾಕಿದ ಅರ್ಮಾನ್‌ಗೆ ಹಿಂದೂಯಿಸಂ, ರೋಸಿಕ್ರೂಸಿಯನಿಸಂ, ಝೆನ್ ಬುದ್ಧಿಸಂಗಳಲ್ಲಿ ಆಸಕ್ತಿ ಇತ್ತು.

ದೈಹಿಕ ಜಖಂ ಕಾರಣಕ್ಕೆ ಜೂಡೊ ತರಗತಿ ಬಿಟ್ಟ ಬಳಿಕ ಕಲೆಯಲ್ಲಿ ಆಸಕ್ತಿ ಬೆಳೆಸಿಕೊಂಡ ಅರ್ಮಾನ್, ಅಮೆರಿಕದಲ್ಲಿ ಕಲಾವೃತ್ತಿ ಮುಂದುವರಿಸಿದರು. 1954ರಲ್ಲಿ ರಬ್ಬರ್ ಸ್ಟಾಂಪ್ ಮುದ್ರೆಗಳನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಂಡು ಅವರು ಮೊದಲ ಕಲಾಕೃತಿಗಳನ್ನು (cachets 1954) ರಚಿಸಿದರು. ಬಳಿಕ allures d'objets, coleres ಕಲಾಕೃತಿ ಸರಣಿಗಳು ಬಂದವು. 1960 ರಲ್ಲಿ, ತನ್ನ ಗೆಳೆಯ ಕ್ಲೇನ್ ಅವರ Le Vide (Empty) ಕಲಾಪ್ರದರ್ಶನಕ್ಕೆ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆಯಾಗಿ, ಅವರು ರಚಿಸಿದ ಕಲಾಪ್ರದರ್ಶನ Le Plein (Full-up) ಅವರಿಗೆ ಗುರುತಿಸುವಿಕೆಯನ್ನು ತಂದುಕೊಟ್ಟಿತು. ಆ ಕಲಾಕೃತಿಯಲ್ಲಿ ಇಡಿಯ ಗ್ಯಾಲರಿಯನ್ನು ಕಸದಿಂದ ತುಂಬಿ, ಅದನ್ನು ಹೊರಗಿನಿಂದಲೇ ಇಣುಕಿ ನೋಡಬೇಕಿತ್ತು. Long Term Parking (1982) and Hope for Peace (1976) ಅವರ ಇತರ ಪ್ರಮುಖ ಕಲಾಕೃತಿಗಳು. ಮಾನವ ಹಕ್ಕುಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಬಲವಾದ ದೃಷ್ಟಿಕೋನ ಹೊಂದಿದ್ದ ಅರ್ಮಾನ್, ಆಮ್ನೆಸ್ಟಿ ಇಂಟರ್‌ನ್ಯಾಷನಲ್‌ನ ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್ ಚಾಪ್ಟರ್‌ನ ಅಧ್ಯಕ್ಷರಾಗಿ ಐದು ವರ್ಷ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದ್ದರು. ಅವರು 2005ರಲ್ಲಿ ಕ್ಯಾನ್ಸರ್‌ಗೆ ಬಲಿಯಾದರು.

ವಸ್ತುಗಳ ಅಸೆಂಬ್ಲೇಜ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ವಿಕ್ಷಿಪ್ತತೆಯನ್ನು ಎತ್ತಿತೋರಿಸಿದ ಅರ್ಮಾನ್ ಅವರ ಮೂಲ ಹೆಸರು ಅರ್ಮಾಂಡ್ ಪಿಯೆರ್ ಫೆರ್ನಾಂಡೆಸ್. ಅದು ಅರ್ಮಾನ್ ಎಂದು ಬದಲಾದದ್ದೂ ಕುತೂಹಲಕರ ಘಟನೆಯಲ್ಲಿ. 1958ರಲ್ಲಿ ಗ್ಯಾಲರಿ ಐರಿಸ್ ಕ್ಲರ್ಟ್‌ನಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಅವರ ಕಲಾಪ್ರದರ್ಶನದ ವೇಳೆ ಹೊರಬಂದ ಕೆಟಲಾಗ್‌ನಲ್ಲಿ ಅವರ ಹೆಸರನ್ನು ಅರ್ಮಾಂಡ್ ಬದಲು ತಪ್ಪಾಗಿ ಅರ್ಮಾನ್ ಎಂದು ದಾಖಲಿಸಲಾಗಿತ್ತು. ಅರ್ಮಾಂಡ್ ಆ ಹೊಸ ಹೆಸರನ್ನೇ ಒಪ್ಪಿಕೊಂಡು, ಜೀವನ ಪರ್ಯಂತ ಅರ್ಮಾನ್ ಆಗಿಯೇ ಉಳಿದರು.

ಅರ್ಮಾನ್ ಅವರ ಪರಿಚಯಾತ್ಮಕ ಫ್ರೆಂಚ್ ಚಿತ್ರ: